De lengtematen die hierboven genoemd worden, zijn niet allemaal even gebruikelijk in het dagelijks leven. Veel mensen zullen na hun schooltijd de woorden 'decimeter' en 'decameter' niet vaak gebruiken en 'hectometer' alleen als ze het over die groene bordjes langs de snelweg hebben: de hectometerpaaltjes, die zo heten omdat ze 100 meter uit elkaar staan (ze geven geen hectometers aan, maar de afstand vanaf het begin van de weg, in kilometers met een decimaal, bijvoorbeeld 25,1).
Op school leer je ze allemaal kennen. Dat is leuk, want dan kun je er allerlei sommetjes mee maken. Bij Beter Rekenen krijg je regelmatig zulke sommetjes. Zit je niet meer op school? Dan is dit de gelegenheid om de kennis weer op te poetsen.
1 mm |
1 cm |
1 dm |
1 m |
1 dam |
1 hm |
1 km |
millimeter |
centimeter |
decimeter |
meter |
decameter |
hectometer |
kilometer |
x 10 |
x 10 |
x 10 |
x 10 |
x 10 |
x 10 |
Op de zeven foto's hierboven zie je een millimeter, centimeter, decimeter, meter, decameter, hectometer en kilometer.
Elke stap naar rechts is een tien keer zo grote maat: je hebt 10 millimeters nodig om een centimeter te vullen, enzovoort.
Let op: sommige lesmethodes gebruiken de omgekeerde schrijfwijze.
Als je 1 cm hebt, heb je 10 mm. Op grond van dat gegeven vinden sommige methodes dat een stap naar links (van cm naar mm) juist de factor x10 is.
Het is dus maar hoe je het bekijkt. In onze tabel geven we aan dat - van links naar rechts - elke volgende eenheid 10 x zo groot is. Het gevolg is dat je het aantal dan door 10 deelt.
Vergelijk het met:
Als je dit rijtje kent, kun je ook allerlei andere dingen uitrekenen:
Stappen van rechts naar links:
Stappen van links naar rechts:
Voorbeeld van een opgave met meters
Je koopt een boekenkast, waar 120 boeken in moeten passen. De boeken zijn allemaal ongeveer 25 mm dik. Je ziet een mooie kast die in je kamer past. Je kunt zelf nog kiezen hoeveel planken je erin legt. De planken zijn 75 cm lang. Hoeveel planken heb je nodig?
Eerst kun je je afvragen: hoeveel meter boekenplank heb ik nodig?
120 x 25 mm = 3000 mm = 3 meter
De planken zijn [3/4] meter per stuk. Hoeveel planken zijn samen 3 meter?
Je kunt dit op heel veel manieren uitrekenen. De volgende manier maakt gebruik van de regel "delen door een breuk is vermenigvuldigen met het omgekeerde".
3 : [3/4] = 3 x [4/3] = [12/3] = 4 planken
Lengte en breedte
Het woord 'lengte' wordt ook gebruikt bij rechthoekige vormen.
De lange kant van een rechthoek is de lengte, de korte kant is de breedte.
Oude maten
Een eeuw geleden was de myriameter een term voor 10 km. Tot 1960 maakte de myriameter deel uit van het officiƫle SI-stelsel. In Zweden en Noorwegen wordt de eenheid nog regelmatig gebruikt, onder de naam 'mil' (Noors-Zweedse mijl).